Email:  abbie@keychainventure.com |    WhatsApp:  +86 13572980919 / 13666223871

Ekifo ky'amawulire .

Ewaka / Amawulire / Amawulire g'amakolero . / Yisirayiri yakuba bbomu ku loole y’amazzi?

Yisirayiri yakuba bbomu ku loole y’amazzi?

Views: 222     Omuwandiisi: Amanda Publish Obudde: 2025-10-29 Ensibuko: Ekibanja

Buuza .

Button y'okugabana Facebook .
Button y'okugabana ku Twitter .
Button y'okugabana layini .
Button ya WeChat .
Button ya LinkedIn .
Button ya Pinterest .
Button ya WhatsApp .
ShareThis Okugabana Button .

Menyu y'ebirimu .

● . Okwanjula

● . Ebyabaddewo: Okulumba loole z'amazzi

● . Loole z’amazzi: Ebisinga ku bidduka .

● . Ekibiina ky'abazirakisa .

>> . Obulamu mu bifo ebigaba amazzi .

>> . Enkosa ku bibinja ebitali binywevu .

● . Ebirumiriza n’okuvunaanyizibwa .

>> . Okuddamu kwa IDF n'okuddamu kw'ensi yonna .

● . Ebbula ly’amazzi n’okubonaabona kw’abantu baabulijjo .

>> . Obuzibu obugenda bweyongera mu Gaza .

>> . Ebivaamu mu by’omwoyo .

● . Omulimu gw’obuyambi n’ebiziyiza ebitunuuliddwa .

● . Embeera y'amateeka n'empisa .

● . Emboozi okuva ku ttaka .

● . Okukaaba n'okunyigirizibwa mu nsi yonna olw'enkyukakyuka .

● . Mu bufunzi

● . FAQ .

>> . 1. Kiki ddala ekyatuuka ku loole y’amazzi e Gaza?

>> . 2. Lwaki loole z’amazzi zikulu nnyo eri abantu b’e Gaza?

>> . 3. Obulumbaganyi ku loole z’amazzi bwamenya amateeka g’ensi yonna?

>> . 4. Ebibiina ebigaba obuyambi bizzeemu bitya obulumbaganyi buno?

>> . 5. Biki ebiwangaala ebiva mu kutunuulira loole z’amazzi mu Gaza?

● . Ebijuliziddwa .

Okwanjula

Mu mwaka gwa 2025, okufaayo kw’ensi yonna kwafuuka Gaza ng’amawulire n’obutambi bwe byasaasaanyizibwa ku nnyonyi za Yisirayiri ezaali zikuba amazzi —emmotoka zaali zitegeeza nti zaali bubonero bwa buweerero wakati mu mbeera embi. ku lw’abantu baabulijjo mu Gaza, . Water Trucksk are lifelines, okutuusa amazzi ag’okunywa mu kitundu omuli ebizimbe ebyonooneddwa, okuzingiza, n’okuziyiza ebivuddeko ebitundu ebitaliiko bulabe oba obutakyukakyuka. Bbomu zino zaaleetawo ebibuuzo ebinene ku mpisa z’entalo, ebituufu ebitunuuliddwa abo ababeera mu Gaza, n’obuvunaanyizibwa bw’obuyinza bw’amagye wansi w’amateeka g’ensi yonna.[5][7][9][10]

Loole etwala amazzi .

Ebyabaddewo: Okulumba loole z'amazzi

Ekintu ekyasinga okutegeezebwa kyaliwo mu July wa 2025, omuzinga gwa Yisirayiri bwe gwakuba ekifo eky’okugabira abantu amazzi mu nkambi y’ababundabunda e Gaza erimu abantu abangi. Ku lunaku olwo, abantu baabulijjo bangi baasimba ennyiriri z’amazzi amakulu, nga bwe kyawandiikibwa abajulizi abaalabye ku nsonga eno n’emikutu gy’amawulire egy’ensi yonna. Abasawo bakakasizza abantu okufa n’okulumizibwa omuli n’abaana abawera. Amagye ga Yisirayiri (IDF) gakkiriza mangu akeediimo kano, ne gagayogera ng’akakodyo k’eby’ekikugu —okugamba nti ebibiina by’obuntubulamu n’abajulizi ku ttaka bikubaganyizibwako ebirowoozo bingi.[9][10][11][12]

Okwediima okwaddirira kwagoberera enkola efaananako bwetyo —emisumba n’amasasi nga tebitunuulira loole z’amazzi zokka ezitambuza wabula n’emmotoka ezitambula, ezimanyiddwa obulungi nga zigabira abantu baabulijjo amazzi. Mu mbeera emu, loole y’amazzi eya Médecins sans frontières (MSF), ng’ekkubo lyayo lyali likwatagana n’abakulu ba Yisirayiri, lyakubwa amasasi okumala eddakiika ezisukka mu 30 nga bwetooloddwa abantu baabulijjo nga balwana okukung’aanya amazzi.[2][7][5]

Loole z’amazzi: Ebisinga ku bidduka .

Loole z’amazzi tezeetaagisa nnyo mu bitundu ebitunuulidde okugwa kw’ebizimbe. Nga ekitundu ekinene eky’amazzi ga Gaza kisaanyiziddwaawo oba nga tekisobola kukola olw’ebbula ly’amafuta, loole zino zikiikirira essuubi ly’okuwangaala. Basitula enkumi n’enkumi za liita buli lunaku, emirundi mingi wansi w’embeera enzibu era etali ya bukuumi, eri ebitundu ebyawuliddwa okuva ku buyambi bwa munisipaali oba obutaweebwa.[13][5]

Amaka geesigamye ku loole z’amazzi okufuna amazzi ag’okunywa, emmere ennyonjo, n’okulabirira obuyonjo obusookerwako. Okuziyiza n’okulumba enfunda eziwera kiwalirizza abantu bangi okwesigama ku mmotoka zino. Buli kukuba bbomu ku loole y’amazzi, n’olwekyo, si kulumba bintu oba kuwaayo kwokka, wabula kikuba ku mikisa gy’okuwangaala kw’emiriraano gyonna.[7][5][13]

Ekibiina ky'abazirakisa .

Obulamu mu bifo ebigaba amazzi .

Buli lwe balumba, abawonawo banyumya ebifaananyi eby’okutya, ennaku, n’okutabulwatabulwa. Abaana n’abantu abakulu bafunye ebisago oba okuttibwa nga bamala kulinda turn yaabwe okufuna amazzi. Ebibiina ebiyamba abantu —nga mw’otwalidde ne MSF ne UNICEF —bivumiridde ebibaddewo bino, nga biggumiza nti kumpi bulijjo abantu baabulijjo tebalina mmundu. Abakungu b’ebyobulamu abakola okumpi bannyonnyola amalwaliro agasukkiridde, omuwendo gw’abantu abagenda mu bugenderevu mu bugenderevu, n’okulumwa kw’eby’omwoyo eri abo abawalirizibwa okuddamu okutunuulira ebifo eby’okulumba okusobola okuwangaala.[14][15][7]

Obulumbaganyi buleeta ebikosa eby’amaanyi —oluvannyuma lw’ekintu kyonna eky’engeri eyo, ebibiina bitera okuyimiriza okugabanya amazzi okukuuma abakozi n’abaganyulwa, ebbula eryongera n’okuteeka mu kabi obulamu bw’abantu. Mu misango egiwerako egyawandiikibwa, MSF n’ebibinja ebirala balabudde nti okukuba loole y’amazzi omulundi gumu kuyinza okuvaako enkumi n’enkumi okugenda nga tebalina mazzi mayonjo okumala ennaku, ne kiteeka endwadde ezibutuka mu mazzi n’okwongera okubonaabona mu bantu abaali babundabunda edda.[2][5][7]

Enkosa ku bibinja ebitali binywevu .

Abakola ku by’obusawo n’abazirakisa bategeeza nti abaana abasinga okubeera mu bulabe —abakadde, abalwadde abatawaanyizibwa obulwadde buno —basinga okukwatibwa amangu era nga basinga. Okuyimiriza okutwala amazzi oluvannyuma lw’okulumbibwa kitegeeza nti abo abatasobola kuleeta mazzi gagumira nnyonta okusinga. Bangi basibidde mu bitundu ebitaliimu malwaliro oba amaduuka g’eddagala agakola, okwongera okubiteeka ku bizibu by’ebyobulamu ng’okuggwaamu amazzi n’obuyonjo obubi byongera okusajjuka embeera eziriwo.[5][7][2]

Okuddamu okutunuulira ebikozesebwa mu mazzi, ka kibeere mu butanwa oba nedda, kivumirira ng’okumenya emisingi egikuuma obuyambi bw’obuntu n’eddembe ly’amazzi —eddembe erimanyiddwa mu ndagaano n’endagaano z’ensi yonna.[6][5]

Ebirumiriza n’okuvunaanyizibwa .

Okuddamu kwa IDF n'okuddamu kw'ensi yonna .

Ab’obuyinza mu Yisirayiri oluusi n’oluusi bakkiriza nti batunuulidde ensobi, nga bakkaatiriza okunenya obubi mu by’ekikugu oba okubeera okumpi n’abatujju. Naye, bannakatemba abayamba abantu bagamba nti emirundi n’okuddiŋŋana kw’ebintu ng’ebyo biwakanya okugamba nti waliwo ensobi zokka, naddala ku bikwata ku kabangali ezikwatagana oba loole ezisobola okuzuulibwa mu ngeri ennyangu nga zitwala ttanka ennene ez’amazzi.[11][7][9][2][5]

Ebibiina by’ensi yonna ebingi omuli ebitongole by’ekibiina ky’Amawanga Amagatte, MSF, n’ekitongole kya Amnesty International bisabye okunoonyereza era ne bisabye Yisirayiri okukakasa emikutu gy’obuntubulamu n’okukuuma ebikozesebwa mu buyambi omuli n’emmotoka z’amazzi. Ofiisi y’ekibiina ky’amawanga amagatte evunaanyizibwa ku nsonga z’okuyamba abantu (OCHA) n’ebitongole eby’enjawulo eby’amateeka biwandiise engeri obulumbaganyi ku loole z’amazzi gye bituuka ku mutindo gw’okumenya amateeka g’ensi yonna era ne binyweza ebivaamu eby’amaanyi eri abantu baabulijjo.[1][6][7][2][5]

Loole ya ttanka y'amazzi .

Ebbula ly’amazzi n’okubonaabona kw’abantu baabulijjo .

Obuzibu obugenda bweyongera mu Gaza .

Ebbula ly’amazzi mu Gaza si kintu kipya, naye obukuubagano busindiikiriza embeera okutuuka ku bbali. Okwonoonebwa kw’ebintu ebikozesebwa mu mazzi —okuva ku bifo ebiggyamu omunnyo okutuuka ku mikutu gya payipu —kiwalirizza abatuuze bangi okwesigama ku kutuusa loole z’amazzi ezitali za bulijjo. Obutatuuka mu kutuuka ku mitego Amaka mu mitendera gy’ennyonta, obulwadde, n’okukwatibwa nga bwe bisimba ennyiriri okumala essaawa eziwera ku kusaasira kw’okusika omuguwa mu by’obufuzi.[13]

Abaana bali mu bulabe obw’enjawulo, ng’endya embi n’okubulwa amazzi mu mubiri bilinnya mangu nga tewali mazzi geesigika. UNICEF n’ebitongole by’ebyobulamu ebyetongodde baloopa okulinnya mu ndwadde eziva mu mazzi, obulwadde obw’amaanyi obw’ekiddukano, n’endya embi, naddala oluvannyuma lwa buli kabenje nga kakwata ku loole z’amazzi.[15][5]

Ebivaamu mu by’omwoyo .

Ng’oggyeeko okukosebwa okw’amangu okw’obujjanjabi, okutiisibwatiisibwa buli kiseera mu bifo eby’okukung’aanyiza amazzi kwonoona embeera y’obwongo n’embeera z’abantu eri abantu ba Gaza. Abawonawo batya nnyo olw’okusalawo wakati w’ennyonyi ezigumira amazzi olw’amazzi oba okulinda ennyonta ey’amaanyi n’enjala. Ebibiina ebigaba obuyambi birabula nti akabi kano akataggwaawo katyoboola ekitiibwa n’okugumira ebitundu byonna.

Omulimu gw’obuyambi n’ebiziyiza ebitunuuliddwa .

Loole z’amazzi kitundu kimu kyokka eky’obutume obunene obw’okuyamba abantu obuleetebwa ku buli nkyukakyuka olw’obukwakkulizo, effujjo, n’ebintu ebisaanyaawo ebizimbe. Kabangali ezitwala emmere, amafuta, n’ebikozesebwa mu by’obujjanjabi bitera okuyimirira ku nsalo oba okukwata ffeesi. Ne bwe bakkirizibwa okugenda mu maaso, abavuzi ba loole, emirundi mingi abantu baabulijjo mu kitundu, bateeka obulamu bwabwe mu kabi mu buli lugendo; Buli kutuusa amazzi obulungi kweyongera okukaluba ng’obulumbaganyi bweyongera.[1][5][13]

Embeera y'amateeka n'empisa .

Enkolagana z’e Geneva n’endagaano endala ez’ensi yonna ziraga okukuuma ebizimbe by’abantu baabulijjo n’okugaba obuyambi bw’obuyambi mu biseera eby’obukuubagano. Ku mutindo guno, okubalirira oba okufa mu bulabe kabangali za loole z’amazzi si kwa bugwenyufu kwokka wabula era kumenya mateeka. Abakugu mu by’amateeka n’ebibiina ebikuuma eddembe ly’obuntu balabula nti ebikolwa ng’ebyo biyinza okubeera ebikolobero by’olutalo, nga bivunaanibwa mu nsi yonna ng’obujulizi bukakasa okutunuulira ebikozesebwa ebikulu eby’obuntubulamu.[6]

Emboozi okuva ku ttaka .

Abaasimattuka boogera ku loole z’amazzi ng’essuubi lyabwe lyokka, nga bakwataganya engeri amaka gonna gye galinda mu layini ezisiigiddwa omusana, abaana nga bagoberera ebidomola bya Jerry ebitalimu kintu kyonna nga basuubira okuwummula akaseera katono olw’ennyonta. 'The water truck ye nsonga lwaki abaana bange balamu,' agabana maama omu, nga addamu endowooza esangibwa mu bujulizi obutabalika okuva mu Gaza yonna. Abakola ku by’obuyambi bajjukira okusoomoozebwa kw’enteekateeka, nga baddereeva bawalirizibwa okukola maapu y’amakubo agatali ga bulijjo buli lunaku okwewala enguudo ezikubwa bbomu oba ebitundu ebimanyiddwa eby’obulabe —emirundi mingi nga bawuliziganya enteekateeka zaabwe nga bukyali, naye nga bakyayolekagana n’obulumbaganyi obutta.[7][2][5]

Okukaaba n'okunyigirizibwa mu nsi yonna olw'enkyukakyuka .

Mu nsi yonna, bbomu zino zaaleetawo obusungu n’okwetaaga obuvunaanyizibwa obwali bweyongera. Abakugu mu by’eddembe ly’obuntu, abakugu mu by’amateeka, n’aboogezi ba gavumenti basabye enfunda n’enfunda bakole okunoonyereza n’okuziyiza obulumbaganyi mu biseera eby’omu maaso. Okukkaanya —obukuumi bw’emmotoka eziyamba naddala loole z’amazzi, kulina okukakasibwa singa okubonaabona okw’obuntubulamu kulina okukendeezebwa.[5][6][7]

Mu bufunzi

Bbomu za Yisirayiri eza loole z’amazzi mu Gaza zikiikirira si bikangabwa byokka ebyesudde, wabula okunyweza akatyabaga akaali kagwawo edda mu bantu. Buli kimu ekibaddewo kiggyawo abantu baabulijjo abawera ab’obukuumi n’ekitiibwa, kyongera ku bbula ly’amazzi, era kityoboola omutindo gw’abantu mu nsi yonna. Loole z’amazzi, ezigendereddwamu ng’emmotoka z’essuubi, zikwatibwa buli kiseera mu muliro —nga zifuula ekikolwa eky’enjawulo eky’okukung’aanya amazzi okuba zzaala nga ziwangaala. Kyetaagisa mu bwangu eri enjuyi zonna okukakasa okukuuma kabangali z’obuyambi, okukomya okulumba ebizimbe by’abantu baabulijjo, n’okukakasa nti abantu ba Gaza bafuna amazzi amayonjo mu ngeri etaziyiziddwa.[9][2][6][7][5]

Loole z'amazzi eza DFAC .

FAQ .

1. Kiki ddala ekyatuuka ku loole y’amazzi e Gaza?

Emizinga gya Yisirayiri n’amasasi gaakubye loole z’amazzi eziwerako n’ebifo eby’okugabira abantu mu Gaza, ekyavaamu okufa kw’abantu baabulijjo n’okusalako ennyo okufuna amazzi amayonjo.[11][1][7][9][5]

2. Lwaki loole z’amazzi zikulu nnyo eri abantu b’e Gaza?

Ebintu ebisinga ku bikozesebwa mu Gaza bisaanyiziddwaawo oba bifuulibwa ebitaliiko kye bikola, ekifuula loole z’amazzi mu ngeri enkulu abantu baabulijjo gye bayinza okufunamu amazzi ag’okunywa n’obuyonjo obulungi.[7][13][5]

3. Obulumbaganyi ku loole z’amazzi bwamenya amateeka g’ensi yonna?

Ebibiina bingi ebiyamba abantu n’eby’amateeka biwakanya obulumbaganyi ku kabangali z’amazzi —naddala ezo ezimanyiddwa obulungi ng’obuyambi —emenya amateeka g’ensi yonna agakwata ku bantu, agakuuma okutuusa ebyetaago ng’amazzi mu kiseera ky’okulwanagana.[2][6][7]

4. Ebibiina ebigaba obuyambi bizzeemu bitya obulumbaganyi buno?

Ebibiina nga MSF ne UNICEF bivumiridde bbomu, nga byetaaga okuvunaanyizibwa n’okukakasa amangu obukuumi eri kabangali z’obuyambi, wamu n’okusaba okuyingirira kw’ensi yonna okusingawo.[2][5][7]

5. Biki ebiwangaala ebiva mu kutunuulira loole z’amazzi mu Gaza?

Bbomu zino zireeta okubulwa amaanyi mu bungi, embeera ez’amangu mu bulamu, n’okulumwa ennyo mu birowoozo, ekifuula okugabanya amazzi byombi obwetaavu bwa buli lunaku n’obulabe obw’okutta eri ebikumi n’ebikumi.[15][13][5]

Ebijuliziddwa .

[1](https://www.ochaopt.org/Ebirimu/Eby’obuntu-okutereeza-okutereeza-327-Gaza-Strip)

[2](https://reliefweb.int/report/occupied-palestinanian-ekitundu/MSF-condemns-Israeli-Attack-MSF-amazzi-okugabibwa-ekifo-Gaza-ekibuga)

[3](https://www.un.org/unispal/document/unrwa-embeera-lipoota-188-12Sep25/)

[4](https://www.aljazeera.com/news/2025/10/26/nga sitookeddwa-yisorayiri-bombs-omutawaana-nga-nga-gaza-clears-ebifulukwa-bisanga-ebirimu)

[5](https://www.doctorsWithwithoutborders.ca/Palestine-MSF-amazzi-gatika-okukuba-n'okufuuwa-ku-nga-abatuuze-okukung'aanya-okukung'aanya-amazzi-mu-gaza/)

[6](https://www.ohchr.org/sites/default/fayiro/ebiwandiiko/hrbodies/hrcouncil/enjogera-bulijjo/olutuula60/okukulaakulana-version/a-hrc-60-crp-3.pdf)

[7](https://www.doctorsWithwithoutborders.org/latest/msf-condemns-Israeli-Attack-MSF-amazzi-okugabibwa-ekifo-Gaza-ekibuga)

[8](https://www.un.org/unispal/ekiwandiiko/eby’enjawulo-omuwandiisi-lipoota-gaza-genocide-a-collective-20oct25/)

[9](https://www.timesofisrael.com/idf-admits-error-mu-mutemu-okukutuka-ku-water-okutuusa-ekifo-nga-kwoza-okuteeka-okusula-jammed/)

[10](https://www.huffpost.com/Enyingiza/Yisirayiri-Empewo-Emya-Emana-Amazzi-Gaza-Crisis_N_68756D59E4B025EFD81D1AE1)

[11](https://www.reuters.com/ensi/wakati-buvanjuba/Israeli-missile-Hits-Gaza-Children-Okukung'aanya-amazzi-IDF-Blames-Malfunction-2025-07-13/)

[12](https://www.youtube.com/watch?v=10W-HFWGRLG)

[13](https://www.doctorsWithwithoutborders.org/latest/Israel-Amazzi agaggyibwako-egabulwa-amazzi)

[14](https://www.doctorsWithwithoutborders.ca/Palestine-MSF-Condemns-Israeli-Attack-on-MSF-amazzi-okugabibwa-ekifo-mu-gaza-ekibuga/)

[15](https://news.un.org/en/Emboozi/2025/07/1165386)

Menyu y'ebirimu .
Katie         Tel/Whatsapp: +86 13666223871 E-mail: katie@keychainventure.com
Ndi mukugu mu by’emmotoka amanyiddwa ennyo mu by’emmotoka amanyiddwa olw’ebyafaayo ebikakasibwa eby’okutunda obulungi. Okumanya kwange okw’ekikugu okuzitowa era okugazi mu bika by’emmotoka byonna kunsobozesa okukola ng’omuntu eyeesiga, so si mutunzi yekka . Obwesigwa buno bunsobozesa okulungamya bakasitoma mu bwesigwa okutuuka ku kigonjoola ekisinga obulungi, okuvvuunuka obulungi okuwakanya, n’okuggalawo ddiiru mu ngeri ennungi. Enkola yange ey’okutunda ey’okwebuuza, nga nfunye obukugu obutagambika, kye kisumuluzo ky’okusukka buli kiseera ebiruubirirwa n’okuzimba ekibinja ekinywevu ekya bakasitoma abeesigwa.
Nate         Essimu: +86 17783054799 E-mail: 1512954676@qq.com Wechat: N17783054799
Okumala emyaka 25, essira lye nsinga okussa ku bus sector. Okwewaayo kuno okw’obuziba, okw’omuntu omu kitegeeza nti ndeeta omutendera gw’obutuufu n’okulaba eby’omu maaso ku buli pulojekiti etaliiko kye yeefanaanyirizaako. Sigonjoola bizibu bya leero byokka; Nkozesa etterekero eddene ery’ebintu eby’emabega okuyamba bakasitoma okusuubira n’okwewala emitego egiyinza okubaawo enkya. Okukolagana nange kitegeeza okukozesa okumanya okulongooseddwa mu kyasa okusobola okutuuka ku bulungibwansi obulungi obw’emirimu, okukendeeza ku nsimbi, n’omugaso ogw’ekiseera ekiwanvu eri ekibinja kyo.
Sharon         Tel/Whatsapp: +86 18716748426 E-mail: kittychunchun@163.com
Okusukka okumanya kwange okw’ekikugu okw’amaanyi, ntegeezeddwa mu mpeereza yange. Ndi wano okuwuliriza n’obugumiikiriza ebikweraliikiriza n’okuwaayo eby’okuddamu ebitegeerekeka obulungi, ebituuse mu budde ku bibuuzo byo, ne bwe kiba kizibu kitya. Ekigendererwa kyange kwe kubeera eky’obugagga ekyesigika ky’osobola okwesiga —okukakasa nti towulirangako nga towagirwa. nange, ofuna ebisinga ku mukugu; Ofuna munno eyeewaddeyo bulijjo mu nsonda yo.
kwatagana n'okukwatagana .

Enkolagana ez'amangu .

Amawulire

Ekika ky'ebintu .

Tukwasaganye

Add: Ekisenge 107, Ekizimbe C, Jinxing Avenue, Liangjiang Disitulikiti empya, Chongqing
Tel: +86- 13572980919
Whatsapp: +86- 13572980919
              eloise@keychainventure.com
Copyright © Keychain Venture Co., Ltd. Eddembe lyonna liri mu buyinza bwaffe.